Jak i kiedy badać piersi?
Raz w miesiącu badaj piersi!
Rak piersi jest drugim po raku płuc najczęściej diagnozowanym nowotworem zarówno na świecie jak i w Polsce. Jest również główną przyczyną zgonów nowotworowych wśród kobiet. Zbyt późna diagnoza wiąże się z nieprzyjemnymi skutkami chorobowymi w tym chemioterapią i mastektomią (usunięciem piersi). Można temu zapobiec. Regularne badania piersi pozwolą wcześnie wykryć zmiany w gruczole sutkowym i uniknąć przykrych konsekwencji.
Metod diagnostycznych gruczołu piersiowego jest kilka. Począwszy od samodzielnego badania piersi, które należy wykonywać raz w miesiącu, poprzez USG piersi dedykowane kobietom młodym lub z mniejszym biustem, aż po badanie mammograficzne, które powinno być wykonywane obowiązkowo co 2 lata u pań po 50. roku życia. Wszystkie kobiety bez względu na wiek powinny same badać swoje piersi.
Samodzielne badanie można wykonać w 3 pozycjach: przed lustrem, pod prysznicem i na leżąco.
Najczęściej kobiety wybierają formę samobadania przed lustrem. Dobrze jest wykonać badanie na początku cyklu, od razu po zakończeniu miesiączki.
Jak prawidłowo badać piersi?
- Stań przed lustrem i swobodnie opuść dłonie wzdłuż tułowia. Obserwuj, czy piersi nie zmieniły swojego kształtu, symetrii, czy nie ma na nich nierówności, wgłębień, zgrubień. Sprawdź dokładnie, czy skóra na piersi nie jest pomarszczona, albo czy nie widać niepokojących zmian (np. zmian koloru, łuszczenie, owrzodzenia, poszerzone naczynia). Przyjrzyj się brodawkom sutkowym, czy nie zmieniły swojego wyglądu. Następnie powtórzy te czynności przy dłoniach ułożonych na biodrach, oraz wyciągniętych w górę. Uciśnij brodawkę sutkową i sprawdź, czy nie wydobywa się z niej wydzielina. Zwróć uwagę na doły pachowe.
- Stojąc przed lustrem, lub pod prysznicem jedną rękę załóż za głowę, a drugą zbadaj pierś. Całą powierzchnią palców zataczaj małe koła zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Począwszy od dołów pachowych przesuwaj dłoń w kierunku brodawek sutkowych. Zwróć uwagę czy nie wyczuwasz twardego guzka, grudki, lub wzmożonej bolesności. To samo powtórz z drugą piersią.
- W pozycji leżącej z prawą ręką ułożoną za głową i poduszką pod prawym barkiem powtórz badanie w ten sam sposób co przed lustrem, lub pod prysznicem.
- Leżąc na wznak z płaską z poduszką pod głowa skontroluj węzły chłonne. W tym celu jedną rękę połóż wzdłuż tułowia, a drugą wsuń pod pachę i sprawdź, czy wyczuwasz zgrubienia, guzki, lub bolesność.
Oprócz samokontroli można wykonać inne badania, które pozwolą sprawdzić strukturę tkanki gruczołu piersiowego. Należy do nich badanie ultrasonograficzne.
Badanie USG jest całkowicie bezbolesne, nie wymaga żadnych przygotowań, można je przeprowadzić w każdym momencie cyklu. Polega na obrazowaniu struktur wewnątrz ciała za pomocą ultradźwięków, które rozchodzą się w ośrodku przekazując energię kolejnym cząsteczka. W zależności od właściwości ośrodka ruch falowy podlega wielu zjawiskom fizycznym (interferencji, rozproszeniu, tłumieniu). Całość procesów przetwarzana jest w obraz widoczny na monitorze. Zaletą tej metody jest jej nieinwazyjność oraz bezpieczeństwo, gdyż może być stosowana wielokrotnie w krótkich odstępach czasowych.
USG gruczołu piersiowego powinno być wykonane przynajmniej raz w roku. Daje możliwość obserwacji tkanek (gruczołowej i tłuszczowej), a także zmian wielkości węzłów chłonnych, przewodów mlekowych oraz innych zmian o charakterze zaburzenia architektoniki gruczołowej, oraz zmian patologicznych.
Do grupy osób najbardziej zagrożonych chorobą nowotworową piersi należą kobiety w przedziale wiekowym miedzy 45 a 69 rokiem życia. Dlatego zwłaszcza te Panie pragniemy zmotywować do regularnych badan kontrolnych. Pragniemy podkreślić, że badanie piersi nie przeprowadza się, po to by wykryć guza, ale po to by upewnić się, że go tam nie ma.
Zaufaj swoim dłoniom
- Badaj się regularnie już od 20 roku życia, co miesiąc między 7 a 10 dniem cyklu.
- Jeśli nie miesiączkujesz, lub jesteś w ciąży, badaj się regularnie w wybranym dniu miesiąca.
- Jeśli zauważysz zmianę kształtu piersi, guzek, wciągnięcie lub wyciek z brodawki, przebarwienie skóry, zgrubienie pod pachą lub inną zmianę, której wcześniej nie było – ZGŁOŚ SIĘ DO LEKARZA!
- Większość zmian w piersiach kobiety wykrywają same.
- Nawet gdy sama nie widzisz niepokojących zmian, kontroluj regularnie piersi u lekarza.
- Po ukończeniu 35 roku życia wykonuj regularnie mammografię.
- Rak piersi wcześnie wykryty jest uleczalny, a guz można usunąć zachowując pierś.